Cahide Sonku

Cahide Serap ya da bilinen adıyla Cahide Sonku (d. 27 Aralık 1919, San'a, Yemen - ö. 18 Mart 1981, İstanbul), Türk sinema ve tiyatro oyuncusu. Türk sinemasının ilk kadın film yönetmeni ve sinema oyuncusu.
O dönem Osmanlı Devleti toprağı olan San'a da doğdu. Babası bir Osmanlı subayı Yüzbaşı Necati Bey, dedesi Çorapsız İbrahim Paşa ise Osmanlı Ordusunda 7. Ordu Komutanı'ydı. Aynı yıllarda babası dedesinin emrindeydi. I. Dünya Savaşı'nın başlaması ve Yemen'in Osmanlı Devleti'nin elinden çıkmasının ardından aile San'a'dan ayrılarak İstanbul'a geldi. Babası Necati Bey bir süre sonra ailesini terk etti ve annesi Necati Bey'den boşandı. Aile paşa dedelerinin Fatih'teki konağına yerleşti. Çocukluğu zorluklara geçen Cahide'nin dedesi İbrahim Paşa'nın vefatının ardından çıkan bir yangında evleri yandı. Durumdan haberdar olan Necati Bey Cahide ve ablasını yanına almak istedi. Abla kabul etti ama Cahide annesinin yanında kalmayı tercih etti. İlk ve ortaokulu Fatih'te tamamladı. Sultan Selim'deki Cumhuriyet Kız Ortaokulu'ndan mezun oldu.

Ortaokul sıralarında sanatla tanıştı. Henüz 16 yaşındayken Darülbedayi'ye girdi, zamanla İstanbul Şehir Tiyatroları'nın gözde oyuncuları arasına girdi. Önce Halkevleri Tiyatrosu akabinde ise İstanbul Belediye Konservatuvarı, ardından da Muhsin Ertuğrul'un keşfiyle Darülbedayi'de (1932-Şehir Tiyatroları) "Yedi Köyün Zeynebi" ile oyunculuğa başladı. Muhsin Ertuğrul döneminin önemli isimlerindendir. 1933'te Söz Bir Allah Bir filmiyle sinemaya adım attı. Daha sonra, 1950 yılında kendi adına Sonku Film şirketini kurdu. Fedâkar Ana filmiyle ilkkez yönetmenliği denedi. Oyuncu Talat Artemel ile evlenip ayrıldı. Bir süre sonra Akabinde «Tütün Kralı» lakabıyla bilinen iş adamı İhsan Doruk ile 1943 yılında evlendi, bir süre sonra bu eşinden de ayrıldı. Bir süre sonra İhsan Doruk ile yeniden evlenen Cahide'nin bu evlilikten Ender adında bir kız çocuğu oldu. Daha sonra yeniden boşandı. Bataklı Damın Kızı Aysel adlı filmle ünlenen sanatçı, filmlerinde genel olarak erkeklerin kalbini kırıp, daha sonra kaçan güzel kadın rolüyle izleyicinin karşısına çıktı. Yıldız Dergisinin 1951 yılında açtığı yarışmada Vatan ve Namık Kemal "En İyi Film", başrol oyuncularından Cahide Sonku'da "En İyi Kadın Oyuncu" seçildi.

Kariyerinin tescillediği o yıllarda Marcel adında gayrimüslim genç bir iş adamı ile tanıştı ve âşk yaşamaya başladılar. Marcel, sinema ile özdeşleşen Cahide Sonku’nun hayranlarından biriydi. Ancak Müslüman bir kadının gayrimüslim birine aşık olması hoş karşılanmadığından aşklarını gizli yaşadılar. Artan dedikodulara aldırmadan birlikte yaşama kararı alan çiftin bu kararının ardından Cahide'nin Şehir Tiyatrolarından atılmasına karar verildi. Ancak buna Muhsin Ertuğrul'un karşı çıkması sonrası Cahide kariyerine devam etti. Fakat Beyoğlu Emniyet Müdürlüğü Cahide'yi aralıklarla ifade vermeye çağırıyordu. Akabinde başlayan İkinci Dünya Savaşı sonrası Türkiye'de "Varlık Vergisi" Kanunu çıktı. Hükümet vergilerin yüzde 87'sini gayrimüslimlerden tahsil etmeye karar verdi. Cahide'nin sevgilisi Marcel'in taşınmaz mallarına el konuldu ve Aşkale'deki çalışma kampına gönderildi. Cahide, çevresi ve adli kurumlardaki etkili kişilerin baskısı sonucu Marcel'den ayrılmak zorunda kaldı.

Son yılları
1963 yılında bir yangın sonucu kurmuş olduğu Sonku Film şirketinin binasının yanması üzerine iflas etmiş, yaşamının geri kalan kısmında Muhsin Ertuğrul sayesinde kısa bir süre Şehir Tiyatrosunda çalıştı daha sonra buradan ayrılmış ve ömrünün son yıllarını alkol bağımlılığı ile sefalet içinde geçirmiştir.

1979 yılında Sinema Yazarları Derneği hizmet ödülünü aldı. 1981 yılında Alkazar Sineması'nda fenalaşarak 61 yaşında hayatını kaybetti. Zincirlikuyu Mezarlığına defnedildi. Heryıl anısına verilen Altın Portakal Cahide Sonku Ödülü vardır.

Filmleri

Yıl	Film	Görevi					Notlar	Kaynak
		Oyuncu	Müzik yönetmeni	Senarist	Yapımcı	Rolü
1933	Söz Bir Allah Bir	Evet
1934	Bataklı Damın Kızı Aysel	Evet				Aysel
1940	Şehvet Kurbanı	Evet
1940	Akasya Palas	Evet
1942	Kıskanç	Evet
1945	Yayla Kartalı	Evet				Nermin
1946	Senede Bir Gün	Evet				Nazlı
1947	Yuvamı Yıkamazsın	Evet
1949	Fedakar Ana	Evet
1951	Vatan ve Namık Kemal	Evet
1952	Günahını Ödeyen Adam	Evet
1953	Beklenen Şarkı	Evet
1955	İlk ve Son	Evet
1956	Büyük Sır	Evet
1962	Ayşecik - Yavru Melek	Evet
1965	Yahya Peygamber	Evet
1965	Korkusuzlar	Evet
1965	Düşman Kardeşler	Evet
1965	Beyaz Atlı Adam	Evet
1965	Sevgim ve Gururum	Evet
1966	Sevda Çiçegim	Evet
1966	Kovboy Ali	Evet
1966	El Kızı	Evet
1966	Çalıkuşu	Evet
1966	At, Avrat, Silah	Evet
1966	Sokak Kızı	Evet
1967	Serseriler Kralı	Evet
1967	Bizansı Titreten Yiğit	Evet
1971	Mıstıkk	Evet

Posted in: Türk Sanatçılar