Toprak sevdiklerimizi aldığı için mi böyle güzel kokar...

 

 

Biliyoruz, Pek Romantik Değiliz Ama...

Hayır, toprağa o kendine has kokusunu veren, "sevdiklerimizin/ölülerin içerisinde yatması" değildir.

İnsanın bu hoş duygularına hitap eden argümanın aksine, muhtemelen pek severek sarılmayacağı bir gerçekle karşılaşırız: Bu kokunun sebebi, Actinomycetes sınıfı "Streptomyces" türü bakteriler ve yakın akrabalarıdır.

Bu sınıfta yer alan bakteriler, toprak kuru ve nemsiz olduğunda sporlar bırakarak üremek için uygun zamanı beklerler. Ne zaman ki toprak yağmur veya başka yollarla ıslanır ve nemlenir, nemli hava aerosol etkisi göstererek sporları kolayca havaya taşır. Bu havada süzülen sporları soluduğumuzda, kimyasal yapılarında bulunan "geosmin" ve "2-methylisoborneol (MIB)" moleküllerinden ötürü koku tomurcuklarımız uyarılır ve "toprak kokusu" veya 

"yağmur kokusu" olarak algıladığımız, üzerine şiirler ve kitaplar yazılan, aşk hikayelerinin vazgeçilmezi olan, toz pembe rüyalara dalmamıza neden olan kokuyu duyarız. 

Halbuki kokladığımız üremekte olan bakterilerin kendi kokusudur! Bu konu bize güzel gelir, çünkü bu bakteriler, biz evrimsel tarih sahnesine çıkmadan çok önceleri de oradaydı ve benzer kimyasallara sahiplerdi. Hele ki atalarımız, ormanlarda yaşarken sıklıkla bu kokuyla iç içelerdi. Dolayısıyla, 6 milyon yıl önce başlayan evrimimiz sırasında, bu kokuya evrimsel bir yakınlık duymamız son derece normaldir. Öte yandan günümüzde, çoğunluğun aksine bu kokudan tiksinen veya hoşlanmayan insanlar da vardır. Bu, tür içerisindeki varyasyonlara (çeşitliliğe) örnektir.

Yani... Pek de "romantik" bir sebebi yok diyebiliriz. Ama gerçekler, bizim isteklerimize ve naif duygularımıza göre hareket etmiyorlar ne yazık ki. 

Hazırlayan: ÇMB (Evrim Ağacı)

 

 

Posted in: Güncel