Drone- IHA (insansız hava aracı) Nedir?

Drone, İHA (insansız hava aracı) Nedir
İnsansız hava araçları olarak bilinen drone İngilizce erkek arı anlamına gelmektedir. Uzaktan kumanda veya yer istasyonlarıyla kontrolü sağlanabilmektedir. Belirli bir programa göre uçuş sağlayıp görevini tamamladıktan sonra uçuşunu sonlandıran türleri de bulunmaktadır. İlk drone'lar yani ilk insansız hava araçları A. M. Low tarafından 1916 yılında geliştirilmiştir.
Daha sonraki yıllarda 1. ve 2. Dünya savaşlarında çeşitli insansız hava araçları üretilip kullanılmıştır. 2000'li yıllar öncesinde farklı çalışmalar yapan kuruluşlar veya tasarımlarını geliştirmeye çalışan araştırmacı insanlar bulunmaktaydı fakat 2000'li yıllardan sonra adeta insansız hava araçlarına ilgi anlamında patlama yaşanmıştır.
Buna özellikle sivil kullanıcıların artmasının sebep olduğunu söylenmektedir. Günümüzden pek çok alanda kullanılmaktadır. Bunlardan en önde gelen alanı ise, keşif uçuşu yapan drone'lar ile bilgi toplamak için veya terörist gruplara karşı imha amaçlı olarak askeri alanda kullanılmaktadır.  
Teknolojilerin kullanımının yaygınlaşmasının altında gelişen teknolojinin sağladığı imkanla birlikte bazı maliyetli ya da sorunlu işleri aşabilmenin getirisi bulunmaktadır. Bununla birlikte günümüz insansız hava araçlarının getirdiği birçok fayda bulunmaktadır.
İnsansız Hava Araçlarının Faydaları
İnsansız uçakların otonom ya da bir yer istasyonu aracılığıyla kontrol edilebiliyor olması insanlı uçakların uçuş sürecinde gerekli yaşamsal sistemler ve kokpit için gerekli yer ve mürettebatın getirdiği ağırlık yükü bununa birlikte insanlı uçakların manevra ve operasyon kabiliyetinin insan kabiliyetleriyle sınırlanması gibi farklı olumsuz durumların sonucu insansız hava araçlarını daha tercih edilir yapmaktadır.

Daha da önemlisi, insansız hava araçlarının zayiat sadece maliyetidir. Tüm dünyada ülkelerin askeri birliklerinde yetiştirilmekte olan en maliyetli personel pilotlardır. Bir pilotun yetişmesi çok büyük maliyetlere karşılık gelir. Bu sebeple hava aracıyla zayiatıyla birlikte yetişmiş personelin de zayi olması ordular için hem maddi hem de kabiliyet olarak büyük kayıptır.
İnsansız Hava Araçları, zayiat maliyetinin düşük olması açısından da orduları cezp etmektedir. Tarihte birçok kez düşman hava savunma unsurlarının oyalanmasında, asıl taarruz unsurlarının ateş hattını geçebilmesi için yem olarak kullanılmasında çok büyük rol oynamışlardır.
2020'li yıllara yaklaşırken çok fazla insansız hava aracı tipi tasarlanmıştır. Bu hal farkı sınıflandırmaları beraberinde getirmiştir. Genel olarak:

Yem (decoy) olarak adlandırılan düşman hava savunma veya savaş uçaklarına karşı yem olarak kullanılarak hedef belirlemede yardımcı olan araçlar Düşmana ait cephe bilgilerini toplayan araçlar yüksek riskli görevlerde kullanılan saldırı kapasitesine sahip araçlar Kargo ve lojistik destek amaçlı araçlar Sivil ve ticari amaçlar için kullanılan araçlar diye sınıflandırılmıştır.

İnsansız hava araçları uçuş menzili ve irtifa mesafesi içerisinde sınıflandırmalar yapılmaktadır. Genel olarak alçak irtifalı insansız hava araçları kullanılmaktadır fakat askeri amaçlı kullanılan iha'lar orta ve yüksek irtifalı araçlardır.

Posted in: Hava Taşıtları