Varşova

Varşova (Lehçe: Warszawa Polonya’nın başkenti olup, aynı zamanda bu ülkenin en büyük şehridir. Vistül Nehri üzerinde yer alan şehir Baltık Denizi’nden yaklaşık 360 kilometre; Karpatlar’dan ise 300 kilometre uzaklıktadır. 2017 Tarihi itibarı ile 1,764,615 kişilik bir nüfusa sahip olan şehrin Varşova Metropol Bölgesi sınırları içindeki nüfusu ise yaklaşık 3,350,000’dir. Şehir 516.9 kilometrekarelik bir alana yayılmıştır. Varşova Metropolitan Bölgesi (Lehçe: Obszar Metropolitalny Warszawy) ise 6,100.43 kilometrekarelik bir alana yayılmıştır. Avrupa Birliği’ne üye ülkelerin şehirleri arasında Varşova nüfusu bağlamından en büyük 9. şehirdir.

Warszawianka (1831) Varşova şehrinin gayriresmî marşı olarak kabul görmektedir. 9 Kasım 1940 yılında şehir Varşova Kuşatması’daki kahramanca direnişi nedeniyle Polonya’daki en önemli askeri madalya olan Virtuti Militari ile onurlandırılmıştır.

Varşova nam-ı değer Feniks şehri, 2. Dünya Savaşı’ndan sonra mitolojik bir öge olan Feniks gibi tekrar küllerinden doğduğu için bu adla da anılmakta.

18 semtten oluşan Varşova’nın en merkezi yerleri Śródmieście ve Mokotów’dur. Varşova nerede diye soracak olursanız merkez olması bakımından Polonya’nın tam ortasındadır. Skierniewice, Ostrateka, Radom, Ciechanow da komşu şehirleridir. Varşova denince akla gelen bir diğer isim de Chopin’dir. Chopin Polonyalı ünlü bir piyanist ve bestecidir. Polonyalılar Chopin’le o kadar çok gurur duyarlar ki ülkenin hemen hemen her yerinde Chopin’e dair bir şeyler bulmak mümkün. Günümüzde her ne kadar Varşovalılar Sovyet döneme dair hatıralardan uzaklaşmak isteseler ve pek sevmeseler de hala o dönemin izlerini görmek mümkün. Avrupa’nın en dindar ülkesi Polonya’da Katolikler nüfusun %90’ını oluşturuyor. Din ve siyasetin çok fazla iç içe olduğunu söylesek yanlış olmaz.

Polonya para birimi de Złoty’dir. Dilleri ise Lehçe’dir. Polonyalılar için bile çok zor bir dil olan Lehçe’nin yanında para birimi olan Złoty’nin çok karmaşık bir sistemi var. Tekil rakam olan 1 için Złoty denirken 10’dan büyük rakamlı paralara da Złote denmekte. Bizdeki kuruşun karşılığı da grosz (groşdur) 1 €, 4 Złoty’ye tekabül ederken Türk Lirası karşılığı da 0,75 TL’dir. Złoty’nin Leh dilindeki anlamı altın demektir. Batı Avrupa ülkelerine göre ucuz diyebileceğimiz Polonya Doğu Avrupa ülkelerine göre biraz daha pahalı. Şehir içerisinde oldukça gelişmiş bir toplu taşıma sistemi bulunmakta. Otobüs, metro ve tramvaylarla birçok yere rahatlıkla gidebilirsiniz. Özellikle 100 numaralı otobüs turistik birçok noktadan geçmekte. Tren istasyonundan gece otobüsleri de çalışmakta. Frederic Chopin Havalimanı’ndan şehre gitmek isterseniz 175 numaralı otobüsle gidebilirsiniz. Varşova için bir öğrenci ve ticaret şehri desek yerinde olur. Türkiye’de dâhil çok fazla ülkeden öğrenciyi Varşova Üniversitesi ’nde bulmak mümkün. Türklerin de yoğun bulunması sebebiyle burada birçok Türk restoranı, nargile kafeler bulmak mümkün. İş adamları için de yılın birçok zamanı fuarlar organize edilmekte. Varşova başkent olduğu için Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçiliği de burada bulunmakta. Türk vatandaşları herhangi bir sorunda buraya müracaat edebilirler.

Polonya ‘da Varşova kadar güzel ve renkli bir şey varsa o da Polonya mutfağıdır. Türk damak zevkine hitap eden birçok yemeğin ve içeceğin yanında denemekten hoşlanacağınız farklı ve enteresan tatlar da mevcut. Konuşulması oldukça zor olan Lehçe‘den dolayı yemek isimlerini sipariş verirken de zorlanmanız olası. Siyasi anlamda çok defa el değiştiren Polonya, bu nedenle birçok kültürün mutfağından da etkilenmiş. Yemeklerin çoğunda Rus mutfağının etkisini görmek mümkün. Varşova‘da yemek porsiyonlarının başka ülkelerin mutfaklarına göre büyük olması sizi şaşırtmasın. Özellikle pancar, kiraz ve kuşkonmaz Polonya yemeklerinin vazgeçilmezi.

Polonyalılar bizdeki gibi sabah, öğlen, akşam öğünü şeklinde yemek yemiyorlar. Kahvaltı, akşam yemeği ve son öğün şeklinde yiyorlar. Türkiye’deki esnaf lokantası tarzındaki milk barlar burada çok yaygın ve çok uygun fiyatlı. Varşova’da ne yenir diye merak ediyorsanız et yemeği Leh mutfağında çok büyük bir yer kaplıyor. Başta domuz olmak üzere, kuzu, inek, dana, keçi, kaz, ördek çokça tüketilenlerden. Et fiyatları da Türkiye ‘ye oranlar 3 kat daha ucuz olduğundan et yemekleri de uygun fiyatlı. Çorba da Polonya kültürü nde büyük yer kaplayan ve en çok tercih edilen yemeklerden. Özellikle rosol ve barszcz çorbaları çokça tüketilmekte. Polonyalılar tatlıyı da çok severler. Ama bizdeki gibi ağır, şerbetli tatlılar yerine daha hafif, sütlü ve meyveli tatlılar tercih etmekteler. Bu tatlılarda daha çok İsveç ve Fransız mutfağı izleri görülmekte. Varşova ‘da mutlaka yenilmesi gereken Leh mutfağının en ünlü yemek ve içeceklerini sıralamamız gerekirse şöyle bir liste oluşturabiliriz.

Szarlotka – Elmalı tart: Leh mutfağına Fransız mutfağından gelmiş bir tatlıdır Szarlotka. İçerisine tarçın, karanfil ve kuru üzüm eklenerek hazırlanan bu tatlı oldukça hafif ve lezzetli.

Ciasta drożdżowe – Mayalı kek: Hamur işlerini yaparken çok fazla maya kullanan Polonyalılar bu kekin yapımında da maya için yaklaşık 80 yumurta kullanıyor. Özellikle Noel ‘de ve Paskalya ‘da çok tüketiliyor.

Piernika - Zencefilli kek: Polonya ‘da hem Polonyalıların hem de turistlerin çok sevdiği bir kek; piernika. Yapımı oldukça zahmetli olan bu kek içerisine kuyruk yağı da ilave edilmektedir. Eski Polonya‘da bol bulunan tarçın, zencefil gibi egzotik baharatlar piernika gibi birçok yemeğin içerisinde kendine yer buluyor.

Pączki – Halka çörek:Polonya‘ya bir başka mutfaktan Arap mutfağından gelmiş olan bu tatlı diğer tatlılara göre biraz daha ağır ve şerbetle yapılan bir tatlı.

Zapiekanka: Pizzaya veya pideye benzeyen bu yiyecek en çok sevecekleriniz arasında. Çıtır ekmek üzerine çeşitli malzemeler eklenen bu yemeğin üstüne farklı soslar da çok yakışıyor. Zapiekanka Varşova‘nın en sevilen fast food yemeklerinden. İstediğiniz kadar farklı malzemeyle birlikte yiyebileceğiniz bu lezzeti sokakta insanlar ayaküstü çok fazla tüketmekte. Genellikle mantar ve peynirle servis ediliyor. Bu yemeğin ismi Lehçe fırınlanmış demek olan Zapiekac‘ten gelmektedir.

Pierogi: Hemen hemen her mutfakta karşımıza çıkan mantı Polonya mutfağında da kendini pierogi olarak gösteriyor. Büyük ihtimal Çin‘den Rusya‘ya oradan da Sovyet döneminde Polonya mutfağına giren bu yemek içerisine haşlanmış patates, ıspanak, kıyma, mantar, yeşil mercimek, dut, kiraz veya soğan gibi farklı malzemeler dolduruluyor ve yoğurtla servis ediliyor. Kızartılarak da yenilebilir. Türkçe ‘de bu yemeğe piruhi de denmekte.

Şekerli makarna: Makarnanın şekerle hazırlanmış hali olan bu yemeğin tadı eminiz size çok farklı gelecektir. Herhangi bir sos kullanmadan yenildiğinde yemeğe yanlışlıkla tuz yerine şeker katılmış gibi bir tat verse de içine bazı meyveler katılarak hazırlanırsa daha lezzetli bir hale gelebilir.

Sernik: Türk damak zevkine göre biraz farklı bir yapılışı olsa da tatlı tatlıdır her türlü yenir diyorsanız bu tatlı ve tuzlunun karıştırılmasıyla yapılan tatlıyı seveceksiniz. Varşova denince aklan gelen bu peynirli kek yiyenler tarafından çok seviliyor.

Varşova Bonfile: Bir diğer geleneksel Polonya yemeği olan bu geleneksel lezzet tencere içerisinde bonfile et, krema, peynir ve jambonun beraber pişirilmesiyle hazırlanıyor. Oldukça doyurucu olan bu lezzeti Leh yemeklerinin yapıldığı restoranlarda bulabilirsiniz.

Klopsk smietanie: İsmi çok karmaşık görünse de aslında içeriği bizim bildiğimiz ekşili köftenin aynısı. Ekşili köfteye ek olarak içerisine eklenen dereotu ve kremayla birlikte hazırlanan bu yemek Polonya ‘da çok sevilmekte.

Pancar çorbası: Polonya halkı pancarı ve onunla yapılan yiyecek ve içecekleri çok seviyor. Rengi çok güzel görünen bu çorba içerisine elma ve ahududu sirkesi de ekleniyor. Fikir olarak alışık olmadığınız bir tat olsa da çok seveceğinizi garanti ederiz. Soğuk olarak servis edilen bu çorbanın tadını biraz cacığa benziyor.

Leh votkası: Varşova’da ne içilir sorusunun cevabını hiç düşünmeden votka olarak verebiliriz. Kış mevsiminde kimi zaman -20 dereceyi bulan havadan korunmak için Polonyalılar votkayı tercih ediyor. Neredeyse sudan ucuz olan votkayı Varşova‘nın her yerinde bulabilirsiniz. Doğum günlerinde, düğünlerde hatta cenazelerde bile bolca votka tüketiliyor. İçinde altın parçaları bulunan Gdansk Goldwasser en ünlü Leh votkalarından. İçerisinde yeşil ot olan Zubrowka Bison ise size Leh votkalarının ne kadar çeşitli olduğu konusunda size bir fikir veriyordur. Kimi votka çeşitlerinin içerisinde saman bulmak da mümkün.

Leh Birası: 70 ‘den fazla farklı bira markasıyla Polonya Avrupa‘nın en büyük 3. bira üreticisi. Hal böyle olunca votkadaki çeşitliliği biralarda da bulmak mümkün. Kimi bira markalarının tarihi 13. - 14. yüzyıla kadar dayanıyor. Polonya‘da su yerine bira içiliyor desek abartmış olmayız. Alkolün bu kadar çok tüketilmesine rağmen kamuya açık alanlarda parklarda bahçelerde alkol tüketilmemesi ilginç bir ayrıntı. Biranın sudan ucuz olmasını eski geleneklere ve imkânlara bağlayabiliriz. Orta Çağ Avrupası‘nda temiz su bulmak mümkün olmadığı için bu sorunu suyu temizleyen alkolle hallediyorlardı. Şurupla içilen biralar da çok yaygın Polonya ‘da. Muz, kola, bal, karpuz, limon, zencefil ve ahududu şuruplu biralar çok içilenlerden. Özellikle kadınlar tarafından çokça tercih edilmekte.

Kiku Japanese Dining Gallery: Modern ve geleneksel Japon mimarisinin iç içe geçtiği bu mekân oldukça şık bir yer. “Varşova ‘ya gidince suşi mi yenir” demeyin, Varşova ‘da bulunan çok çeşitli restoran yelpazesinin bir örneği aslında burası. Birçok ünlü ve lezzetli Japon yemeğini ve içeceklerini burada bulmanız mümkün.
Adres: ul. Senatorska 17/19 Varşova / Warsaw

Dom Polski Restaurant: Geleneksel Leh mutfağını deneme adına en çok beğenilen ve gidilen restoranlardan biri burası. Eski bir villa içerisine dekore edilmiş bu restoran geleneksel Polonya motiflerine sahip. Mekânın en meşhur yiyeceği ise meringue tatlısı.
Adres: Francuska 11 Varşova / Warsaw

Platter By Karol Okrasa: Michelin tavsiyeli bu restoran Inter Continental Otel içerisinde yer alıyor. Oldukça lüks olan bu restoranda yeniden yorumlanmış geleneksel yemeklerin yanında dünya mutfağından yemekler de servis ediliyor.
Adres: Hotel InterContinental Warsaw

Kumpir House Varşova: Türkler her yerde olduğu gibi burada da! Yurt dışında yeni yeni popüler olan ve çok sevilen kumpiri Varşova‘da da yemeniz mümkün. Varşova Üniversitesi kampüsüne çok yakın olan bu yeri öğrenciler de çok tercih etmekte. Sadece kumpir değil Türk tatlılarını bulabileceğiniz bu restoranda memleket özleminizi giderebilirsiniz.
Adres: Krakowskie Przedmieście 59, Varşova / Warsaw

MBM Kebab: Lezzetli dönerleri ve o alışık olduğumuz kebap tadını Varşova‘da da tatmak isteyenler için harika bir lezzet köşesi.
Adres: Świętokrzyska Metro İstasyonu yanı